Wat meteen opvalt, is dat de toekomstvisie van 'After Earth' heel anders is dan die van bijvoorbeeld 'Blade Runner'...
M. Night Shyamalan: Ja, de toekomstvisie is inderdaad anders dan die van de meeste sciencefictionfilms. Het concept is dat de mens het opnieuw geprobeerd heeft met de aarde; een reboot, zeg maar. Maar deze keer hebben we het wel beter gedaan. De visie van 'Blade Runner' is dat de mens altijd verder bouwde op de technologie. Met alle gevolgen van dien. Maar in 'After Earth' gaan we uit van de premisse dat die toekomst niet werkte en we besloten hebben om een nieuwe start te nemen. Maar de vraag daarbij is: wat zou er dan anders zijn? We hebben alvast een veel meer organisch beeld van de toekomst opgehangen. Alles is meer in evenwicht met mekaar. Architectuur en kledij zijn allemaal gebaseerd op wat we in de natuur vinden.
In welke mate zijn hier overeenkomsten tussen fictie en realiteit?
Will Smith: Vooral in de relatie tussen de twee personages zijn er opvallende overeenkomsten, vind ik. Dit is het verhaal van een vader en zijn tienerzoon in een levensgevaarlijke situatie. En iedereen die thuis tieners heeft, weet dat ze een hekel hebben aan de commentaar: "Ik ben je vader, doe wat ik zeg." Want tieners proberen in die periode hun individualiteit en identiteit te ontdekken. Tussen Jaden en mij was er in dit verhaal een interessante dynamiek aan het werk. Want mijn personage is de bevelhebbende generaal en de grootste krijger die er ooit bestaan heeft en het personage van Jaden is de zoon die in de schaduw van zijn vader staat, maar daaraan wil ontsnappen. Er is dus een duidelijke overeenkomst tussen de vader en zoon in het verhaal en Will en Jaden Smith. Ik bedoel maar: wanneer je vader de grootste filmster ter wereld is, dan is het normaal dat je op zoek gaat naar je eigen stukje waardigheid onder die extreem grote schaduw.
Will, jij bent de koning van de mainstream. Hoe was jouw samenwerking met de auteur M. Night Shyamalan?
Will Smith: Het was fantastisch. Ook al waren er zeker momenten waarbij onze relatie op de proef gesteld werd. Ik had regelmatig iets van: "Als Night het nog één keer over de poëzie van zijn shot heeft, dan..." Och, het was een geweldige situatie van geven en nemen.
M. Night Shyamalan: Absoluut. Het was voor mij een buitenkans om een nieuwe vocabulaire te leren. Mijn natuurlijke impuls is het maken van een 'Tree of Life'. Ik wil een situatie aanvoelen en die beleving tot een deel van mezelf maken. Maar er is ook andere zijde aan mij. Mijn lievelingseten is een cheeseburger, mijn favoriete programma is 'Seinfeld' en mijn ultieme sportheld is Michael Jordan. Ik heb dus wel degelijk een heel algemene smaak. Nu, die twee zijden moeten af en toe verzoend worden, en werken met Will liet dat toe. Ook in deze film zitten de metafysische ideeën uit mijn vorige films, maar ze liggen veel minder aan de oppervlakte. Je voelt hun aanwezigheid echter wanneer je meer afstand van de film neemt. Ik koester alvast de hoop dat je in deze film die twee polen voelt.
Jaden, is Will een strikte vader?
Jaden Smith: Ik vind niet dat hij heel strikt is. Om helemaal eerlijk te zijn: jij bent niet strikt, pa.
Will Smith: Ik probeer dat ook niet te zijn. Mijn vrouw Jada en ik zijn ouders die er helemaal van overtuigd zijn dat onze kinderen niet onze eigendom zijn. Het is Jadens leven en hij doet ermee wat hij wil. Ik ben er echter wel om hem te helpen. Ik heb immers meer ervaring omdat ik al wat langer geleefd heb dan hij. En ik hoop dan ook dat hij bepaalde ideeën die ik als positief ervaar in zijn leven zal integreren. Maar als puntje bij paaltje komt, kan ik hem niet dwingen. Ik leef mijn leven volgens mijn principes en ik hoop dat hij dat ziet. Nu, kinderen hebben wel de neiging om te doen wat jij doet, maar niet om te doen wat je hen zegt dat ze moeten doen. Om die reden geloven we niet in straf. Van toen Jaden zes jaar oud was, hebben we met hem enkel gepraat nadat hij iets verkeerd had gedaan. Het enige wat hij moest doen, was uitleggen waarom hij die bepaalde daad stelde als de 'meest verdienstelijke' voor zijn eigen leven. Ik denk echt dat het een veel moeilijkere opdracht is wanneer je een kind vraagt om uit te leggen waarom iets juist is, dan wanneer jij probeert uit te leggen dat iets verkeerd is. Geen mens wil immers iets verkeerd doen; alles in je lichaam vecht om het goede te doen. Dus vroeg ik Jaden: "Waarom was 'je zusje een schop geven' goed voor je verdere leven?" Voor Jada en ik gaat het er vooral om dat hij zelfstandig leert denken. En daar gaat de film ook over. Je moet kinderen zoveel mogelijk verantwoordelijk geven, zoveel als ze kunnen dragen. En tegelijkertijd geef je hen het recht om 'neen' te zeggen, om het oneens te zijn met zijn ouders. Het ouderschap is geen dictatuur. Ouders en kinderen zijn partners in een situatie waarbij het kind controle heeft over zijn leven.
Will, was jij op de set een bezorgde vader?
Will Smith: We filmden in Costa Rica waar je de fer-de-lance hebt. Dat is de tweede giftigste slang ter wereld.
Jaden Smith: Maar de nummer één van Costa Rica.
Will Smith: We hadden speciale slangenvangers op de set. Zes kerels die niets anders moesten doen dan rondlopen. Af en toe zag je één van die mannen een snelle beweging maken en had hij zo'n beest vast. We deden op een bepaald moment een scène aan een boom. En zo'n slangenvanger kwam naar me toe en zei: " Weet je, die boom daar, waar Jaden dadelijk zal inkruipen... Wel, we hebben daar een paar slangen gevonden." Ik zei: "Je bedoelt twee?" De slangenvanger: " Euh... een vijftal... vandaag alleen." En vervolgens zei hij: "En er zijn nog andere bomen." Jaden arriveerde toen op de set en ik riep: "Jaden, spring vliegensvlug die boom in en maak dat je het in één take doet." Als ouder zijn dat lastige momenten. Maar jij had een rubberen pak aan. Jij voelde je nooit in gevaar, denk ik toch?
Jaden Smith: Ik wist aanvankelijk niet wat die zes kerels echt deden. Ik dacht eerst: "Waarom zijn die zes aardige mensen eigenlijk op de set?" Tot ik twee van die mannen als gekken met een slang zag worstelen. Oeps.
Chris Craps
