Hoe wist je dat 'Firefly' de stap naar het grote scherm waard was – dat de serie een stamboom had?
Stamboom is inderdaad het juiste woord omwille van de mensen die 'Firefly' vormden. Er zijn heel wat goeie series waarvan je geen film zou kunnen maken, maar als je met een sciencefiction/actie universum van een zekere omvang aan de slag bent en een episch verhaal kunt bedenken, dan is het logisch dat je er een film van maakt. Voor mij gaat het om de mensen. De film gaat duidelijk over mensen, wat trouwens almaar zeldzamer wordt in actiefilms, maar ik denk dat deze mensen buitengewoon zijn. Ik vond dat de acteurs hun personages echt belichaamden: ze waren heel professioneel en fantastisch om mee samen te werken. En dat plezier zag je ook op het scherm, je zag dat de chemie tussen hen voelbaar was. Zo'n sterke ervaring had ik nog nooit meegemaakt, het zat van in het begin zo sterk... Ik geloofde en leefde echt in wat de acteurs creëerden. En toen trokken ze het uit mijn handen. Ik dacht "nee nee, dit verhaal is nog niet uitverteld". Ik heb zeven jaar aan 'Buffy' kunnen werken en vijf jaar aan 'Angel' en ik had behoorlijk het gevoel dat ik die verhalen had kunnen vertellen. En deze wereld was completer en perfecter 'bevolkt' dan eender welke ik ooit gecreëerd had. Mensen willen dit zien.
Hoe nam je het nieuws van de stopzetting op?
De show werd niet stopgezet maar eerder vanaf het prille begin verpletterd als een insect. De zender en de show waren geen goed koppel. Ze wilden de serie niet, ze begrepen ze niet, ze maakten er geen reclame voor en ze zonden ze niet uit. En dat zorgde ervoor dat de mensen ze niet gezien hebben. Mijn familie kon de serie niet vinden op tv omdat ze de programmatie bleven veranderen. Ze heeft nooit een kans gekregen. Maar gelukkig konden we tijdens die 'geen kans' periode 15 uur televisie maken, waarmee we wel heel overtuigend een film konden pitchen.
De serie kwam uit bij Fox en de film bij Universal. Had Fox het eerste weigeringrecht?
Inderdaad. En ze hébben geweigerd. (lacht)
Werd het persoonlijk?
Nee, als het persoonlijk was geweest dan hadden ze Universal wel verhinderd om de rechten te kopen. Ze zouden gezegd hebben "we maken hier komaf mee". Ze hebben de film niet gekregen, hun tv afdeling toch niet, en ze hebben waarschijnlijk gedacht "als het een succes wordt, zullen wij wel dom lijken", maar het feit is dat als iemand anders er een succes van kan maken, dat zij dan een hoop dvd's gaan verkopen.
Iedereen blijft maar praten over de massale dvd-verkoop van 'Firefly'. Hoeveel gingen er eigenlijk van de hand?
Ik weet niet hoeveel het er nu zijn. Ik weet wel dat we er zo'n 200.000 verkocht hebben in de eerste paar weken. De idee dat er geen publiek voor was, verdween dus al gauw. Maar ik was al aan het script aan het werken. Universal had al interesse getoond nadat ze de episodes hadden gezien – niet op tv natuurlijk, maar omdat ik ze hen had gegeven. Het was in feite de Fox dvd afdeling die zeiden "we denken dat dit een goudmijn gaat worden". En dat was nog voor ze alles op dvd aan het zetten waren: een redelijk radicale gedachte in die tijd. Maar het deed geen kwaad, en het aantal fans is de laatse 2 ½ jaren alleen maar gestegen. Dat is behoorlijk goed voor een serie die niet bestaat.
Laat ons even inbeelden dat de film 100-150 miljoen $ opbrengt. Kan Fox de serie dan opnieuw tot leven wekken, of is dat iets wat je niet eens wilt overwegen?
Ik heb echt geen idee wat er in het contract staat. Ik denk uiteindelijk dat je nooit kan herhalen wat wij gedaan hebben. Je zou een andere serie kunnen maken, maar het zou toch een nieuwe zijn. Ik denk dat als de film... euh, ik ga die getallen zelfs niet uitspreken, ze zijn veel te utopisch. Als de film goed opbrengt, dan zullen er meer films komen. Ik denk dat we in die situatie zitten. Maar, zoals ik onlangs geleerd heb: niets is onmogelijk.
Is er geen gevoel van wraakzucht van jouw kant?
Het juiste woord is 'verlossing'. Ik ga niet liegen: ik was redelijk verbitterd, maar ik heb die gevoelens omgezet en gebruikt om de film te maken. Universal maakte het gemakkelijk, maar het heeft even geduurd voor we daar geraakten. Al waar ik aan kon denken was de film maken. En wat wraakzucht betreft: als dat de reden is waarom je iets doet, dan houd je er beter meteen mee op. Dat zal je er niet doorheen helpen. Het was mijn liefde voor het project die ervoor heeft gezorgd dat ik dit wilde doen. En het feit dat de film klaar is, volstaat voor mij qua vergelding. Want Fox zal opnieuw een heleboel dvd's verkopen, en dat is de beste wraak, want het draait allemaal rond respect. Ik respecteer dit en ik wil dat jij dat ook doet. Dat is hoe ik nu werk. Geloof me, ik ben in m'n carrière al heel wat mensen tegengekomen naar wie ik m'n tong wilde uitsteken, ik heb heel wat teleurstellingen te verwerken gekregen, maar als je je daarop concentreert dan word je uiteindelijk ondraaglijk verbitterd en dodelijk saai.
Firefly was een gigantisch succes op dvd: wat zijn je plannen voor de 'Serenity' dvd? Ben je er al klaar mee?
Natuurlijk. Ze maken al het dvd materiaal nog voor de film gedraaid wordt. Tijdens de allereerste vergadering die ik had met de mensen van Universal, zaten we in een enorme kamer vol met mensen. Ik was het universum van de film aan het uitleggen en wat ik ermee wou doen. Ze zeiden "En, wat denk je over de dvd?" Ik antwoordde "ik hoopte eigenlijk dat de film de bioscoop zou halen". Het maakt gewoon deel uit van het geheel nu, het is een enorme bron van inkomsten. En dus waren ze dvd extra's aan het maken van mij tijdens die vergadering, of die nu op de dvd zullen staan of niet. Het is er gewoon een onvermijdelijk deel van en ik heb alle documentaires en featurettes gezien en ik vond het resultaat heel goed. En natuurlijk heb ik mijn commentaar ingesproken en mezelf twee uur lang opgehemeld.
Hoe wist je dat je met 'Firefly' en 'Serenity' nieuwe territoria exploreerde, in plaats van opnieuw door die van 'Star Trek' en 'Star Wars' te vliegen?
Je hebt zo van die vaste waarden die alles beïnvloeden. Ik heb 'Stars Wars' 10 keer gezien in de cinema. Ik was niet echt een fan van 'Star Trek' maar ik heb wel alle films gezien. 'Blade Runner', 'Mad Max', al die films die sciencefiction nieuwe referentiekaders hebben gegeven; die blijven natuurlijk in je hoofd hangen. En in dit geval hebben mensen 'Serenity' vergeleken met de films waarover we het hebben. Ik kan niet doen alsof dat onbelangrijk is...
Mel is een beetje zoals Han Solo?
Zeker en vast, voor mij is hij zeker een voorloper, zelfs een vader voor deze film in vele opzichten. Maar iedereen heeft zijn eigen persoonlijke mening en smaak. De mijne is misschien een beetje somberder en rauwer (lacht) dan die van George, hoewel hij toch een beetje de depressieve toer opging de laatste keer. Maar in mijn films verbrandt er niemand levend, dus ik veronderstel dat ik de vrolijkerd ben. Maar je neemt waarvan je houdt en maakt het je eigen. Als je een persoonlijk standpunt in je film stopt dan zal hij vernieuwend zijn - en als je dat niet doet, dan zou je er eigenlijk geen moeten maken.
Hoe was de dag toen je hoorde dat 'Firefly' stopgezet werd?
Het was een leuke dag omdat ik een idee ging pitchen voor 'Batman Begins'. Ik denk dat het niet zo goed ging: ik hoorde krekels en misschien zelfs wat gesnurk in de vergaderzaal. Toen ik terug naar kantoor reed, dacht ik "misschien weet ik gewoon niet hoe dit systeem werkt, misschien begrijp ik het verkeerd". Ik kwam aan op kantoor en de serie was stopgezet. Ze vertelden het me en ik vroeg alleen maar "mag ik het ergens anders proberen?" omdat de stopzetting slecht nieuws was, maar natuurlijk niet onverwacht, niet na het hele proces om de serie uitgezonden te krijgen. Ze zeiden ja, en ik heb ingehaakt. Toen ben ik naar de set gegaan en heb ik de acteurs verteld dat de serie gedaan was, maar we daarmee niet klaar waren. Ze hebben allemaal gewacht terwijl ik een manier probeerde te vinden om door te gaan. Ik kan me dus veel meer dan vroeger met Mel identificeren. En uiteindelijk kregen we het telefoontje dat we konden blijven vliegen.
Hoe was jouw visie op Batman?
Anders. En dat is het probleem, als ik iets creëer, dan word ik er verliefd op. Ik ben nog altijd overstuur omdat ik het niet mocht verfilmen... Het was maar een pitch en ik had alleen maar een ruw idee, maar er waren een paar scènes die me nog altijd opwinden wanneer ik eraan denk, omdat ze fantastisch waren. Stel je dan eens voor hoe ik me voelde over iets wat echt bestond, met acteurs en een wereld die er al was; ik kon het voelen en erin leven. Toen dat weggenomen werd... Wel, ik kan niet zo goed omgaan met dat soort dingen. Ik ben niet iemand die verhalen uitvindt en ze daarna niet meer vertelt. Als je in Hollywood werkt als schrijver doe je dat voortdurend. Ik heb grote scripts verkocht voor veel geld die niemand ooit heeft gezien, omdat er nooit een film van is gemaakt. Ik heb rewrites gedaan waarbij ik echt tot in het hart van de film ben doorgedrongen, tot de ware betekenis ben gekomen en iets heb ingebracht dat ze dan niet gebruikten. Het is echt verwoestend, erg uitputtend: het brengt op, maar het doodt je ziel. Dat was mijn carrière voor een tijdje. Ik heb 'Buffy' gemaakt omdat het echt van mij was: ik kon eindelijk verhalen vertellen, en mensen luisterden naar wat ik te zeggen had. En dat heeft me meer goed gedaan dan ik verwacht had. 'Serenity' is de eerste kans die ik heb gekregen om mezelf helemaal toe te leggen op film, en zoals je kunt zien heb ik mezelf heel wat mooier gemaakt.
Je bent ook een succesvolle schrijver van stripverhalen, kun je niet gewoon DC opbellen en zeggen dat je een geweldig Batman verhaal hebt ?
Het is een beetje ingewikkelder dan dat, maar ja, dat zou ik wel kunnen... Maar het zou echt een fantastisch Batman verhaal moeten zijn (lacht). Maar in de wereld van de stripverhalen heeft men mij met open armen ontvangen, wat ik helemaal niet verwacht had omdat ik niet besefte dat ze wisten wie ik was. Ik heb het gevoel dat ik die wereld kan binnenwandelen en doen wat ik graag doe.
Wat is de status van 'Wonder Woman'? Jij bent ermee bezig, niet?
Inderdaad. De status is (doet alsof hij typt) ... Het is vreemd want ik schrijf op een computer, dus ik weet niet waarom ik dat geluid maak. Maar er is geen startdatum voor de productie, dat is één van de redenen waarom ik de opdracht aanvaard heb. Ze hebben alleen gezegd "doe het goed" of "gooi het tenminste op papier". Eens ze een script zien, wordt alles duidelijker. Dan is het ofwel "euh, ja, fasttracken" of "hmm, terug aan de ketting".
Denk je dat je, zoals bij Superman, een relatief onbekende actrice nodig hebt, of moet het een bekend iemand zijn?
Ik denk het eerste. Ik denk dat het gemakkelijker is met iemand die relatief onbekend is, zodat wanneer mensen haar voor de eerste keer zien ze zeggen "Ok, dat is Wonder Woman" in plaats van "dat is die of die in de rol van Wonder Woman". Maar ik ga niemand wegsturen omdat ze bekend is. Als ik het afwerk en denk "oh mijn god, dit is perfect voor die of die", dan is het perfect voor haar. Maar ik kan me voorstellen dat het uiteindelijk iemand wordt die onbekend is, omdat ik geen specifieke die of die kan noemen.
Hoe kan je een 'Wonder Woman' film maken? Het personage kan zo lam zijn als het niet goed geschreven is...
Geloof me maar wanneer ik zeg dat ik dat kan. Het is wel een pad vol valkuilen. Ondanks mijn liefde voor B-films hou ik niet van melig gedoe, en als het op sterke vrouwen aankomt, denk ik wel dat ik wat aankan. Iemand zei tegen me "komaan, laten we wel wezen. Er staan twee dingen op je planning: wonder en woman". Dus: ik begrijp haar. Daar was ik in het begin, toen Joel Silver naar me toekwam, helemaal niet zo zeker van. Maar dan kreeg ik een gevoel van "momentje, deze dame is met mij aan het praten. Ze is helemaal niet melig." Geloof me.
Je hebt haar outfit moeten veranderen, is het niet?
Ja, hier en daar een aanpassing, maar ze is nog altijd Wonder Woman - ze zal geen Trinity worden (lacht).
Hoe ga je om met het feit dat je zo'n enorme cult following hebt?
Het is echt een last. Het enige wat ik niet leuk vind aan 'cult following' is de naam 'cult following'. Mensen gaan al makkelijk denken "dat interesseert me niet, het is een soort sekte". Eigenlijk zou ik wel een gigantische hoop volgelingen willen (lacht). Maar mijn fans zijn niet scary of culty en ze willen niemand buitensluiten. Ze zijn erg gastvrij, lief, onzelfzuchtig, aantrekkelijk, normaal en ze hebben een leven – in tegenstelling tot mezelf. Dus dat is een groot compliment voor mij: het betekent dat ze reageren op mijn werk, en dat is precies wat ik probeer te bereiken.
Eén van de voordelen van scifi is dat je kunt werken met actuele thema's, en omdat de actie zich 500 of 5000 jaar in de toekomst afspeelt, voelen mensen zich niet rechtstreeks aangesproken. Kan je iets zeggen over de thema's in jouw werk die de wereld van vandaag weergeven?
Sommige dingen weerspiegelen iets meer de waarheid dan mijn bedoeling was. Politiek gezien is het duidelijk dat het veel te maken heeft met min of meer welwillende grootmachten die zichzelf voorbij hollen, en mensen die denken dat hun ideeën door iedereen zouden aangenomen moeten worden. En hoe gevaarlijk dat is. Het gaat om het idee dat hoe goed we ook willen zijn, het feit dat we hopeloos feilbaar zijn mogelijk onze enige hoop is. Om vrij te kunnen zijn, moeten mensen goed of slecht zijn, gelijk of ongelijk hebben, inzien dat we allemaal in een grijze zone leven en dat mensen die alles in zwart en wit zien de gevaarlijkste mensen ter wereld zijn.
Waarom word je zo aangetrokken tot sterke vrouwelijke personages? Iets met James Cameron te maken?
James Cameron is een goeroe voor mij. Hij creëerde de enige echte sterke vrouwelijke superhelden – wel, niet de enige, maar zeker de belangrijkste toen ik begon, en ik heb dus veel van hem geleerd. Maar George Romero deed min of meer hetzelfde, niet zo duidelijk maar zeker even sterk. Ik houd van oude films, de echte oude films van voor de tijd dat mensen beslisten dat vrouwen zwak moeten zijn. Ik heb het over Rosalind Russell en 'His Girl Friday' of Janet Gaynor die in 'Seventh Heaven' haar zus achtervolgt met een zweep. Er was een zekere hardheid die werd verwacht van mensen, die nu is verdwenen. Het ergste dat vrouwen in films ooit is overkomen is Marilyn Monroe. De zwakke, hulpeloze, zielige, irritante vrouw. En onze constante culturele obsessie voor haar deprimeert me al mijn hele leven. Ik hou van sterke vrouwen, ik werd opgevoed door een sterke vrouw en ik ben getrouwd met een sterke vrouw, ik omring mezelf met hen. Ze zijn interessant, leuk en sexy maar ze worden niet genoeg gemediatiseerd. Ik denk dat de vraag niet zou moeten zijn "waarom word ik zo aangetrokken tot sterke vrouwen?", maar waarom niet iedereen dat is.
Je vader en grootvader werkten allebei mee aan de belangrijke tv-series van hun generatie. Hoeveel is daarvan doorgesijpeld?
Heel wat. Mijn stijl lijkt erg op die van mijn vader. Ik wilde niet schrijven voor tv en riep "Nee, nee, nee. Film! Entertainment is geen televisie, bah!" Later besefte ik dat er mooie dingen gedaan konden worden op televisie. Hun gevoeligheid was zo'n groot deel van wie ik was, dat wanneer de tijd was gekomen om voor de televisie te werken, de inspiratie, de toon en de structuur grotendeels van mijn vader kwamen. Maar mijn moeder heeft enorm veel tijd gespendeerd met het schrijven van romans die nooit zijn uitgebracht. Als ik terugdenk aan hoe ik schrijver wilde worden, denk ik aan het geluid van haar typemachine en hoe toen ze 's avonds klaar was, ik binnensloop en mijn eigen verhalen begon te schrijven - die nog minder gepubliceerd werden dan de hare, omdat ik nooit verder geraakte dan pagina 12.
Wat was je eerste succes?
Mijn eerste succes was toen ik mijn eerste job kreeg, bij 'Roseanne'. Ik werkte 's vrijdags nog in een videowinkel en op maandag ging ik werken aan wat toen de number one sitcom was. Ik vond het op dat moment ook de meest baanbrekende familieshow op tv.
Heb je het emotioneel overleefd?
Nee, mijn lijk ligt in stukken tussen vele andere op het slagveld van 'Roseanne'. Maar niet door Roseanne, we konden goed met elkaar opschieten. Het was gewoon een chaotische situatie, alle anderen die met haar moesten omgaan, wisten niet hoe ze met mij moesten omgaan - dus heb ik maar ontslag genomen. Omdat er daar geen plaats was voor mij. Maar dat was het begin. Hoewel de eigenaar van de videowinkel me verteld heeft dat hij aan mij dacht als manager, dus misschien heb ik de verkeerde beslissing genomen.
Hoe oud was je toen?
Ik was 24.
Je gigantische fanschare wilde echt dat je 'X-Men' zou aanpakken. Heb je geprobeerd om de film te krijgen?
Ik hou van mijn gigantische fanschare, maar reuzen zijn niet te vertrouwen. Mijn elfjes en kabouters zijn degenen die me écht leiden. Ik had 'X-Men' vernoemd omdat ik er met Avi en Lauren over had gepraat voor ik aan iets anders begon. Het was meer een kwestie van timing dan iets anders. Ik was ervan overtuigd dat het idee geschikt was voor mij, maar op papier schrijf ik de X-Men stripverhalen. De X-Men waren een grote invloed. Het kon echt leuk worden, ook al omdat er niet echt een script was. In het geval van 'Wonder Woman' hield ik niet echt van de serie of de strips, maar als puntje bij paaltje komt, maak je een derde van een franchise die jammer genoeg muurvast zit in data en nog een heleboel andere dingen. Er waren gewoon te veel parameters, agendagewijs zou het nooit werken zoals 'Wonder Woman'.
Wat zijn je favoriete films op dvd?
Er zijn twee soorten dvd's om te hebben. De klassieker die je zeker moet hebben en dan is er die film die je steeds opnieuw bekijkt. De klassiekers zet je gewoon in je kast. Sommige dingen moet je gewoon hebben, zoals 'Casablanca' en 'Rear Window'. Dat hoeft niet te betekenen dat je ze elke minuut oplegt. Ik zal er vijf noemen die ik vaak bekijk: 'Mulan', 'Red Planet', 'The Thomas Crown Affair', 'The Last of the Mohicans' en 'The Matrix'.
De nieuwe of de oude 'Thomas Crown Affair'?
De nieuwe, daar ben ik echt gek op. (Door Johanna Juntunen)
