Je eerste reactie op de Chileense documentaire El Botón de Nácar (The Pearl Button) is een appreciatie van schoonheid. De cameraman van cineast Patricio Guzman wist mooie plaatjes van de Chileense kuststreek vast te leggen.
Inhoudelijk ben je echter verrast en verward. Guzman legt immers zeer bizarre verbanden of tracht totaal verschillende onderwerpen te linken. Het startpunt is wel zeer boeiend. Guzman vraagt zich af waarom Chili, een land met een enorme kustlijn, nooit een echte maritieme natie is geworden. Het prekoloniale Chili had een grote band met water, maar toen kwamen de kolonisten en een groot deel van inheemse bevolking verdween. De vernietiging van een cultuur en het thema ‘water’ zijn voor Guzman genoeg om de stap te zetten naar de moorden onder het Pinochet-regime. Politieke gevangenen werden immers vanuit een helikopter in het water gedropt, waardoor de zee ook een killing field werd. Het is aan de kijker om Guzman al dan niet te volgen in zijn exploratie van 'het geheugen van water’. Ze blijkt boeiend genoeg, maar de regisseur vindt het leggen van verbanden toch interessanter dan een diepgravende geschiedenisles.
En die laatste verwacht je enigszins. Guzman houdt het oppervlakkig, of beter, poëtisch. Maar dat maakt wel dat je achteraf hongerig bent naar meer informatie.